Një grup prej 10 liderësh të BE-së u takuan jozyrtarisht të premten (30 qershor) në periferi të një samiti në Bruksel për “stuhi idesh” se çfarë mund të thotë zgjerimi i bllokut për të ardhmen e tij.
Takimi informal i mëngjesit të së premtes, i iniciuar nga Franca, Gjermania dhe Holanda, mblodhi një grup vendesh ‘të ekuilibruar gjeografikisht’, duke përfshirë liderë nga Belgjika, Italia, Polonia, Portugalia, Rumania, Spanja dhe Suedia.
Përbërja e grupit gjithashtu kërkoi të vendoste një ekuilibër midis vendeve tradicionalisht më mbështetëse dhe hezituese ndaj përpjekjeve për zgjerim.
Bisedimet u përqëndruan në “si të menaxhohet procesi i zgjerimit” paralelisht me shqyrtimin për anëtarët e ardhshëm, i thanë EURACTIV disa diplomatë të BE-së, të informuar mbi bisedimet.
“Për të qenë të përgatitur për të ardhmen, vendet anëtare duhet të fillojnë të mendojnë për disa nga pasojat dhe disa nga çështjet që duhet të trajtohen nëse dhe kur BE-ja duhet të zgjerohet”, tha një nga diplomatët e BE-së për EURACTIV.
Pushtimi rus i Ukrainës dhe ndryshimi në peizazhin aktual gjeopolitik kanë ringjallur procesin e zgjerimit të BE-së pas gati një dekade stagnimi.
Për BE-në, zgjerimi nuk është më një rrugë njëkahëshe
Pushtimi rus i Ukrainës dhe ndryshimi i peizazhit aktual gjeopolitik kanë çuar në realizimin se interesi strategjik i BE-së për një mjedis të qëndrueshëm dhe të sigurt në fqinjësinë e saj të afërt duhet të shkojë përtej asaj se kush do të jetë i ardhshëm…
Por ndërsa Ukraina, Gjeorgjia dhe Moldavia pritet të rritin ritmin e përpjekjeve për reforma këtë verë në përpjekjet e tyre për anëtarësim në BE, BE-ja deri më tani ka lëvizur ngadalë drejt debatit të saj të reformës.
“Fillimi i bisedës” për bisedimet jozyrtare ishte një dokument diskutimi i përgatitur nga Instituti i Brukselit për Gjeopolitikën, i krijuar tetorin e kaluar si përgjigje ndaj pushtimit rus të Ukrainës, i cili ngriti një gamë të gjerë pyetjesh që shtetet anëtare duhet të konsiderojnë të adresojnë.
Zërat përfshinin proceset e qeverisjes dhe vendimmarrjes, si pyetjet për kalimin nga unanimiteti drejt votimit të shumicës së cilësuar, funksionimin e tregut të brendshëm të BE-së dhe ndryshimet në buxhetin e bllokut, ndikimin në fushat e politikave si bujqësia dhe kohezioni, si dhe shpejtësia e prezantimit. lirinë e lëvizjes.
“Ata po e kuptojnë se nuk duhet të presin të fillojnë të mendojnë për ato çështje derisa momenti i zgjerimit të jetë një fakt – ne duhet të fillojmë të përgatitemi për të ardhmen”, tha një diplomat i dytë i BE-së.
“Ishte hera e parë që liderët e BE-së u ulën rreth një tavoline për të diskutuar këtë”, thanë ata, duke shtuar se qëllimi ishte të “fillonim të mendojmë përmes këtyre elementeve dhe të identifikojmë se çfarë duhet të fillojmë të mendojmë”.
“Nuk është diçka që duhet të përgjigjet nesër, ne kemi pak kohë, por gjithashtu nuk duhet të presim deri në minutën e fundit dhe pastaj të përpiqemi të gjejmë përgjigje,” shtuan ata.
Bisedimet e liderit jozyrtar vijnë një javë pasi ministrave të çështjeve evropiane u është kërkuar të eksplorojnë se si një bllok i ardhshëm i zgjeruar mund të funksionojë edhe pse, të paktën fillimisht, pa marrë parasysh reformën e traktatit të BE-së, sipas një shënimi të brendshëm të parë më herët nga EURACTIV.
BE-ja përshkruan ‘detyrat e shtëpisë’ për Ukrainën, Moldavinë, Gjeorgjinë – dhe për veten e saj
Ndërsa Ukraina, Gjeorgjia dhe Moldavia pritet të rritin ritmin e përpjekjeve për reforma këtë verë në përpjekjet e tyre për anëtarësim në BE, BE-ja po ecën ngadalë drejt debatit të saj të reformës.
Në tetor, Komisioni Evropian pritet të publikojë paketën e tij vjetore të zgjerimit me raporte se sa progres kanë bërë vendet aspirante drejt anëtarësimit në bllok në të ardhmen.
Ato deri më tani përfshinin gjashtë vendet e Ballkanit Perëndimor – Shqipërinë, Bosnjë dhe Hercegovinën, Kosovën, Malin e Zi, Maqedoninë e Veriut dhe Serbinë – si dhe Turqinë.
Për herë të parë, paketa e ekzekutivit të BE-së do të përfshijë gjithashtu raporte për Ukrainën, Moldavinë, e cila aplikoi për statusin e kandidatit në BE vitin e kaluar dhe Gjeorgjinë, e cila mori një “perspektivë evropiane”.
Pas bisedimeve të së premtes, liderët e BE-së pritet ta çojnë diskutimin rreth shkallës së përthithjes së bllokut dhe reformave të nevojshme një hap më tej kur të takohen për samitin e tyre jozyrtar në Granada nën presidencën spanjolle të BE-së në tetor.
Informaliteti i samitit të Granadës mund të ndihmojë për të konsoliduar disa nga idetë e ideve, thanë disa njerëz të informuar mbi bisedimet.
“Pas Granadës, diskutimet do të vazhdojnë gjatë samiteve vijuese të BE-së dhe ndoshta do të kemi disa rezultate vitin e ardhshëm – po flasim për një proces afatgjatë”, tha një diplomat i tretë i BE-së.
“BE nuk është ajo që ka qenë,” shtuan ata.
